Zelfportret

Michelangelo BuonarottiValentin SerovArtemisia Gentileschi

In Zelftest schreef ik over Zelftest 1 en Zelftest 2.
Zelftest 1 en Zelftest 2 bieden jou, als Verlaat Verdriet-er, de mogelijkheid te onderzoeken wat het verlies van je ouder(s) met jou als persoon heeft gedaan.
Zelfonderzoek.

Zelfportret

Er is een hele andere vorm van jezelf observeren. En jezelf als persoon neer zetten.
Het zelfportret.
Sommige Verlaat Verdriet-ers deden dat.
Zij zetten zichzelf neer in zelfportretten.
Zelfonderzoek.

Namen

Onder veel meer Verlaat Verdriet-ers/kunstschilders: op volgorde van de afgebeelde portretten op deze pagina

  • Leonardo da Vinci (1452-1466), 5 jaar toen hij zijn moeder verloor;
  • Michelangelo (1475-1564), 8 jaar toen hij zijn moeder verloor;
  • Cecilia Beaux (1855-1842), 12 dagen toen ze haar moeder verloor;
  • Anna Alma Tadema (1867-1943), 2 jaar toen ze haar moeder verloor;
  • Valentin Serov (1865-1911), 6 jaar toen hij zijn vader verloor;
  • Helene Schjerfbeck (1862-1946), 15 jaar toen ze haar vader verloor;
  • Edvard Munch (1863-1944), 5 jaar toen hij zijn moeder verloor;
  • Artemisia Gentileschi (1593-1652), 13 jaar toen ze haar moeder verloor;
  • Mark Rothko (1903-1970), 11 jaar toen hij zijn vader verloor;
  • Paul Gauguin (1848-1903), 18 maanden toen hij zijn vader verloor, 19 toen hij zijn moeder verloor;
  • Ary Scheffer (1795-1858), 14 jaar toen hij zijn vader verloor;
  • Salvador Dali (1904-1989), 26 jaar toen hij zijn moder verloor.

Do orphans rule the world?

Kijk en lees meer over wereldberoemde Verlaat Verdriet-ers in Pinacotheek.

Stapelingen IIIII

Stapelingen van beschadigingen

Amor Fati: Leer je lot lief te hebben

Jong ouderverlies en stapelingen van beschadigingen zijn van alle tijden.
In mijn site zijn zo’n 200 beroemde wereldburgers opgenomen, die allemaal in hun jeugd een ouder – of beide ouders – hebben verloren door de dood.

Friedrich Nietzsche – 1844-1900 – is één van hen.
Nietzsche verloor als kind van vijf zijn vader.
Hij heeft een ingewikkeld, moeizaam leven gekend. Werd niet ouder dan 55 jaar. Een goede diagnose is nooit gesteld, zo kun je over hem lezen. Mogelijk de diagnose: verlaat verdriet? Gevolgen van jong ouderverlies op de langere termijn?

Leer je lot lief te hebben

Van Nietzsche is de volgende bekende quote: Leer je lot lief te hebben (Amor Fati).
Als je iets weet over het leven van een bekend iemand, gaat zo’n quote toch meer voor je leven. Althans, voor mij wel.
Zeker als je weet, dat de man die dit schreef een ervaringsgenoot van ons was.

Edvard Munch

Het portret bij deze blog is een portret van Nietzsche, geschilderd door Edvard Munch – 1863-1944.
Vijf jaar toen hij zijn moeder verloor.
Evenals Nietzsche kende Edvard Munch een ingewikkeld en moeizaam leven. Ook bij hem werd geen goede diagnose gesteld. Ook bij hem mogelijk: verlaat verdriet? Gevolgen van jong ouderverlies?

Gedicht van Rainer Maria Rilke

De serie blog’s Stapelingen wil ik voor dit moment graag afsluiten met het prachtige, helende gedicht van Rainer Maria Rilke – 1875-1926 – tijdgenoot van Nietzsche en Munch.

Men moet de dingen aan de eigen, stille,
ongestoorde ontwikkeling over laten,
die diep van binnen komt
en die zich door niets laat haasten of versnellen;
eerst volledig rijpen – en daarna baren…

Rijpen zoals een boom die zijn sapstroom niet stuwt
en die rustig in de lentestormen staat,
zonder angst, dat er straks geen  zomer kan komen.

Die zomer komt toch!
Maar hij komt alleen bij de geduldigen
die leven alsof de eeuwigheid voor hen ligt
zo zorgeloos stil en wijds…

Men moet geduld hebben
tegen de onopgeloste zaken in ons hart
en proberen de vragen zelf lief te hebben,
als gesloten kamers,
en als boeken die in een zeer vreemde taal
geschreven zijn.

Het komt er op aan alles te leven.
Als je de vragen leeft,
dan leef je misschien langzaam maar zeker
zonder het te merken
op een goede dag
het antwoord in.

 

Stapelingen

 

 

 

 

Lees ook

Stapelingen I – beschadigingen die Verlaat Verdriet-ers hebben opgelopen voorafgaand aan de dood van de ouder.
Stapelingen II – beschadigingen die Verlaat Verdriet-ers in hun jeugd hebben opgelopen als gevolg van de dood van de ouder.
Stapelingen III – beschadigingen die Verlaat Verdriet-ers hebben hebben opgelopen als volwassene, als gevolg van een invloed van buitenaf: ziekte.
Stapelingen IIII – Dubbel Ouderverlies als jeugdervaring.

 

Mark Rothko

Ik druk niet mijzelf uit in mijn schilderijen, ik druk mijn niet-zelf uit. 

Mark Rothko

1903-1970
Kunstschilder
11 jaar toen hij zijn vader verloor.

Zelfportret

 

Ik denk, dus ……

Ik denk, dus ik besta.

Je komt hem sinds enige tijd op allerlei plaatsen tegen – de opmerking dat René Descartes (1596-1650) toch wel heel erg ongelijk had met zijn stelling Ik denk, dus ik besta. De ’top-down-visie’ die uit deze stelling spreekt doet geen recht aan het verschijnsel mens. Alsof de mens alleen uit hoofd bestaat, en niet ook uit gevoel. We zijn toch niet alleen onze hersens, we zijn veel meer dan dat alleen.

Nog afgezien van het feit dat Descartes het in mijn optiek verdient geplaatst te worden in de context van zijn eigen tijd en ruimte, moet ik ook altijd wel een beetje lachen om Ik denk, dus ik besta. Tenminste als ik Descartes plaats in het perspectief van de gevolgen van jong ouderverlies. Descartes verloor zijn moeder namelijk vlak na zijn geboorte. Zou hij anders gereageerd hebben dan talloos veel andere Verlaat Verdriet-ers, die als gevolg van het vroege verlies van hun ouder(s) een abrupte scheiding hebben aangebracht tussen verstand en gevoel?

Onlangs kwam ik het volgende citaat van Descartes tegen: Ik ben iets dat denkt. Dat wil zeggen: dat twijfelt, dat iets bevestigt, dat iets ontkent, dat van weinig dingen iets af weet, dat van veel onwetend is, dat liefheeft, haat, iets wil en iets niet wil, dat zich voorstellingen vormt en gevoelens heeft.  

Ook in dat citaat herken je, zo je wilt, moeiteloos de Verlaat Verdriet-er in Descartes.

 

Bertha von Suttner, portret

 Zoek het goede niet buiten je,

maar zoek het in je,

anders zul je het nooit vinden.

 

Bertha von Suttner

Bertha von Suttner
1843-1914
Verloor haar vader voor haar geboorte.
Pacifiste, Nobelprijswinnaar.

Adam Smith, portret

 Klaag niet over dat wat binnen je mogelijkheden ligt om te veranderen

Adam Smith

Adam Smith
1723-1790
6 maanden toen hij zijn vader verloor.
Auteur, moraalfilosoof.

Mohammed, portret

Liefde is mijn fundament.

 

Mohammed

Mohammed
± 570-632
Verloor zijn vader vlak na zijn geboorte,
6 toen hij zijn moeder verloor.
Profeet

Zeventiende-eeuwse kopie naar een veertiende-eeuws exemplaar
van een werk van Al-Biruni.