Laten
SCHULD
Verlaat Verdriet-ers komen nogal eens in schuldgevoelens terecht. Je schuldig voelen is een gegeven dat in veel gevallen verlammend kan werken. Je komt in een toestand terecht die statisch is, zonder nog een uitweg te kunnen zien. Je voelt je schuldig. Je voelt je tekortschieten. Je hebt het gevoel iets niet goed te hebben gedaan. Of je weet niet goed waar je schuldgevoel eigenlijk uit bestaat en je hebt geen idee hoe je het op moet lossen. Je komt dan gemakkelijk in laten terecht. Je wacht af tot de gevoelens van ongemak zich vanzelf oplossen. Of je reageert feller dan je bedoeling was en kruipt vervolgens in je schulp en wacht af tot het over is. Misschien geef je andere mensen de schuld van de ontstane situatie, of de hele wereld van alles wat je dwars zit. ‘Het is iets ouds, waardoor ik zo reageer’ beseffen veel Verlaat Verdriet-ers. Maar hoe? Wat ging er mis? Waarom? Hoe verander je dat?
Doen
VERANTWOORDELIJKHEID
Verantwoordelijkheid is een dynamisch gegeven dat uitnodigt om in beweging te komen, om te handelen. Je bent je ervan bewust dat je deel bent van een ontstane situatie, maar ook dat je mee verantwoordelijk bent voor het ontstaan van die situatie. Mede door jouw aandeel is die ontstaan, en mede door jouw aandeel kan die situatie weer veranderen. Verantwoordelijkheid nodigt je uit tot doen.
Voor Verlaat Verdriet-ers, die gemakkelijk overvallen kunnen worden door gevoelens van machteloosheid – je ouder overleed door een invloed van buitenaf: de dood, je hele leven veranderde, en jij kon niets doen om dit allemaal niet te laten gebeuren – is machteloosheid in verband met schuld en verantwoordelijkheid een aandachtsgebied dat wel wat zelfonderzoek kan gebruiken. Wat is er gebeurd? Waarom voel je je schuldig? Waaraan ben je schuldig? Wat is jouw deel van de schuld? Waaruit bestaat jouw gevoel van schuld?
Overwinnen
Als gevoelens van machteloosheid uit je kindertijd onder schuldgevoelens van nu verscholen zitten, kun je gemakkelijk in een vicieuze cirkel terecht komen. Je voelt je schuldig, je weet niet wat je eraan kunt doen, gevoelens van machteloosheid saboteren je om tot handelen te komen, je voelt je schuldig omdat je niet tot handelen in staat bent, je weet niet wat je eraan kunt doen, enzovoort. Je voelt je kind in een volwassen lichaam.
Onderzoek je schuldgevoelens. Waar komen ze vandaan? In welke situaties waarin je terecht komt steken ze de kop (weer) op? Tijd nemen om deze gevoelens te onderzoeken is een stap die je zet in je verlate rouwproces. Het betekent dat je van laten naar doen gaat, van afwachten naar handelen. Ook al lijkt dat misschien een kleine stap die niet zo de moeite waard is, in werkelijkheid is het een hele grote stap die je helpt gevoelens van machteloosheid te onderzoeken en te overwinnen.
Laatste berichten van Titia Liese (toon alles)
- Een levens veranderend weekend in Codiponte - 26 maart 2024
- Centro Biografico op CodiponteCastello vele stappen dichterbij - 21 maart 2024
- De bijzondere kracht van erkennen - 9 maart 2024