Afgelopen dinsdag had ik op de Universiteit voor Humanistiek een gesprek over Verlaat Verdriet en verlate rouw met professor Geert Smid, en met Mandy Gosling (UK). Ik had er lang naar uitgekeken. De ontmoetingen waren fijn, en hartelijk. Zowel met Geert, als met Mandy. En toch is het overheersende gevoel van deze ontmoetingen een gevoel van teleurstelling. Werkbare kaders voor wetenschappelijk onderzoek naar verlaat verdriet zijn nog onzichtbaar. Ik begrijp het, maar ondertussen zit ik daar wel met al mijn ervaringskennis uit ruim vijfentwintig jaar werken met Verlaat Verdriet-ers die geen aansluiting vindt – of lijkt te vinden – met een academische benadering van verlaat verdriet.
Eenmaal terug thuis realiseer ik me: ook nu weer lag de focus vooral op preventie. Hoe help je kinderen die een ingrijpend verlies lijden? Hoe zorg je ervoor dat ze er later geen last van krijgen? In plaats van: hoe help je volwassenen die in hun jeugd hun ouder(s) hebben verloren? Als ik de volgende dag wakker word voel ik hoe groot de kater van de teleurstelling is. Hoe pak ik dit nu weer op? Hoe veranderen we de al te gebruikelijke focus op kinderen naar een nieuwe focus, namelijk op volwassenen die in hun jeugd hun ouder(s) hebben verloren?
In de haarvaten van je bestaan
Gisteren sprak ik een vriendin aan de telefoon. We kennen elkaar al ruim dertig jaar. Haar hele werkzame leven heeft ze gewerkt als maatschappelijk werkster. Ze kent mijn werk. Juist met haar heb ik veel over mijn Verlaat Verdriet-werk kunnen delen. Mijn vriendin is erg betrokken bij een man die ze al kent vanaf zijn geboorte. Nu veertiger, vier jaar toen hij zijn moeder verloor. Altijd weer stelde ze me hem als voorbeeld. Niet iedereen hoeft er last van te hebben. Hij in ieder geval heeft dat nooit gehad. Van tijd tot tijd sprak ze over hem. Altijd weer was de boodschap: hij heeft er helemaal geen last van. Terwijl ik steeds weer opnieuw herkenbare Verlaat Verdriet-patronen hoorde. Zoals innerlijke eenzaamheid. Onzeker. Geen ankerpunten. Moeite in zijn werk te functioneren. Maar als de boodschap is: hij heeft er geen last van dat hij zijn moeder zo vroeg is verloren, wie ben ik dan om te zeggen dat ik iets anders hoor? Terwijl ik de man zelf nooit heb gezien of gesproken, maar wel steeds weer hoor hoe de gevolgen van het vroege verlies van zijn moeder zich tot in de haarvaten van zijn bestaan heeft genesteld.
In therapie
Gisteren vertelde mijn vriendin terloops dat de man ‘in therapie is gegaan.’ ‘Tja, je gaat het pas doen als je er aan toe bent’ voegt ze er als vanzelfsprekend aan toe. Ik ben met stomheid geslagen. Wie beseft dan wel dat Verlaat Verdriet zich kan verschuilen tot in de haarvaten van je bestaan? Onzichtbaar. Zo diep weggestopt dat het niet eens meer gevoeld kan worden. Dat je je er niet van bewust bent dat Verlaat Verdriet ook over jou gaat. Misschien zelfs wel helemaal over jou gaat.
Zichtbaar maken
Natuurlijk is het van belang dat kinderen die in hun jeugd hun ouder(s) verliezen hulp krijgen. Maar het voorkomt niet dat kinderen er later last van kunnen krijgen. Wat wel voorkomen kan worden is dat de emoties van toen zich zijn gaan nestelen in de haarvaten van je bestaan. Onzichtbaar. Onherkenbaar. Onaanraakbaar. Verlaat Verdriet een zichtbaar en bespreekbaar onderwerp maken is van minstens even groot belang als kinderen helpen bij verlies. Want waarom zou je kinderen helpen, en de volwassen Verlaat Verdriet-ers vervolgens in de kou van onwetendheid laten staan?
Symposium Teruggaan om verder te kunnen
Daarom zijn wij, Verlaat Verdriet-ers graag bereid onze kennis te delen. Onszelf kwetsbaar op te stellen. Te delen wat het vroege verlies van onze ouder(s) met ons heeft gedaan, en wat het nog met ons doet. Wat het met ons doet als we in de hulpverlening geen gehoor vinden omdat daar onvoldoende kennis is van de levenslange gevolgen van jong ouderverlies. Wat het met ons doet als we eindelijk ontdekken dat Verlaat Verdriet bestaat. Erkenning vinden. Kennis die er voor ons toe doet. Rust.
Kenniscentrum Verlaat Verdriet
- Lees meer over symposium voor hulpverleners Teruggaan om verder te kunnen, over Verlaat Verdriet en verlate rouw op www.kenniscentrumverlaatverdriet.info
- Lees meer over Verlaat Verdriet en verlate rouw op www.verlaatverdriet.nu
Laatste berichten van Titia Liese (toon alles)
- Een kleinigheidje dat geen kleinigheidje is - 17 februari 2025
- Verlaat Verdriet; verbinden, vertrouwen, en verdergaan - 16 februari 2025
- Vera heeft ontdekt dat ze wél gewenst was - 16 februari 2025