Tips voor hulpverleners: Dubbel Ouderverlies
‘Je moet altijd klaar staan om te vertrekken’. Op de zaterdagochtend van de workshop Dubbel Ouderverlies staan ze er al ruim voor de lunch. De koffers en de tassen. Klaar voor vertrek, zaterdagmiddag rond 16 uur. Een fenomeen dat zich, in tegenstelling tot de workshop Verlaat Verdriet, vrijwel altijd weer voordoet bij de workshop Dubbel Ouderverlies. ‘Je moet altijd klaar staan om te vertrekken.’
Dubbel ouderverlies
Verlaat Verdriet-ers hebben het na het vroege verlies van hun ouder zo goed als allemaal gekend: de angst ook de andere ouder te verliezen. Een aantal Verlaat Verdriet-ers is dat daadwerkelijk overkomen. Zij verloren in hun jeugd hun beide ouders door de dood.
Verlies in veelvoud
Dubbel ouderverlies in je jeugd is verlies in veelvoud. Kinderen die hun beide ouders verliezen in hun jeugd raken alles kwijt wat hun tot dan vertrouwd was. Dat kan – en dat mag! – nooit worden afgedaan met lege opmerkingen als ‘We moeten de veerkracht van kinderen niet onderschatten.’ Of: Kinderen zijn zo flexibel…’
Kinderen die hun beide ouders verliezen, verliezen veel meer dan alleen hun beide ouders. Ze verliezen de natuurlijke bescherming van de ouders die je als kind nodig hebt om veilig op te groeien. Ze verliezen hun vertrouwde ouderlijk huis. De plaats waar ze woonden. Hun school. Ze verliezen geborgenheid. Gevoel van continuïteit. Vertrouwen in het leven. Gevoel van veiligheid. Onvoorwaardelijk aanwezig mogen zijn. Ze verliezen de educatie van hun beide ouders. De cultuur van hun beide ouders. De normen en de waarden die ze vanaf hun geboorte hebben meegekregen.
Zeven mogelijke vragen bij Dubbel Ouderverlies
Denk als hulpverlener mee in het onvoorstelbare: in je kindertijd je beide ouders verliezen door de dood.
-
De samenstelling van je gezin van herkomst voor je eerste ouder overleed
- Hoe was de samenstelling van je gezin van herkomst voor je eerste ouder overleed?
- Welke plaats nam jij in je gezin van herkomst in?
- Welke ingrijpende veranderingen vonden plaats in je gezin van herkomst voor het overlijden van je eerste ouder?
2. Het overlijden van de eerste ouder
- Welke van je beide ouders overleed als eerste?
- Welke leeftijd had je toen je eerste ouder overleed?
- Door welke oorzaak overleed je eerste ouder?
3. De samenstelling van je gezin van herkomst na het overlijden van je eerste ouder
- Hoe was de samenstelling van je gezin van herkomst tussen het overlijden van je eerste ouder en het overlijden van je tweede ouder?
- Welke veranderingen vonden plaats in je gezin van herkomst?
- Wat betekende dat voor jouw plek?
- Wat betekende dat voor jou?
4. Het overlijden van de tweede ouder
- Welke ouder overleed als tweede ouder?
- Welke leeftijd had je toen je tweede ouder overleed?
- Door welke oorzaak overleed je tweede ouder?
Het overlijden van beide ouders tegelijkertijd
-
-
- Door welke oorzaak overleden je beide ouders?
- Wat gebeurde er?
- Waar was jij?
- Wat gebeurde er met jou?
- Wat betekende dat voor jou?
-
5. Wat gebeurde er met jou?
- Wat gebeurde er na het overlijden van je beide ouders?
- Waar woonde je?
- Wie zorgde voor jou?
- Wat gebeurde er met je broers/zussen als je die had?
- Wat gebeurde er met jou?
6. De nieuwe samenstelling
- Wat kan je vertellen over de nieuwe samenstelling van de personen met wie je woonde na het verlies van je beide ouders?
- Wie zorgde voor jou?
- Wat betekende dat voor jou?
7. Een nieuwe woonplek
- Wat gebeurde er met je ouderlijk huis na het overlijden van je beide ouders?
- Omschrijf je nieuwe woonplek.
- Welke plek nam jij in de nieuwe ‘gezins’-samenstelling in?
- Wat kan je vertellen over de veranderingen in educatie en cultuur zoals je die gewend was geweest?
- Wat gebeurde er met jouw plek op school?
- Wat betekende dat voor jou?
Meer vragen
Als je, samen met je cliënt, aan de hand van deze eerste vragen een eerste beeld hebt gekregen van de invloed van het vroege verlies van beide ouders is het raadzaam samen met je cliënt een overzicht te maken van de vragen en opmerkingen die op zijn gekomen naar aanleiding van bovenstaande vragen.
Meer informatie
Symposium voor hulpverleners
Kenniscentrum Verlaat Verdriet
Boeken van Titia Liese
Rouw kent geen tijd
Titia Liese: Verlaat verdriet en verlate rouw in 13 modules
© Kenniscentrum Verlaat Verdriet, 2025
#verlaatverdriet #verlaterouw #kenniscentrumverlaatverdriet #symposiumvoorhulpverleners #teruggaanomverdertekunnen #handreikingenbijverlaatverdriet #tipsvoorverlaterouw
Laatste berichten van Titia Liese (toon alles)
- Verdriet verwerken en verlies verwerken - 2 oktober 2025
- Verlaat Verdriet: eye-openers voor hulpverleners - 30 september 2025
- Verlaat Verdriet en verlate rouw onderbrengen in opleidingspogramma’s - 27 september 2025