Machteloos
Veel volwassenen die jong een ouder hebben verloren, hebben zich als kind niet gezien en niet gehoord gevoeld. Er voltrok zich in hun leven een ramp die voorgoed alles veranderde. Het kind stond aan de kant en kon niets doen om deze ramp te voorkomen. Op het moment dat het onomkeerbare verlies het leven voorgoed veranderde, moest het kind dus machteloos toezien hoe alles anders werd.
Niet gezien en niet gehoord
Bijna niets is zo pijnlijk en zo desastreus voor mensen – en dus ook voor kinderen – als zich niet gezien te voelen. Niet gehoord. De kans is daarom groot dat deze kinderen – als reactie – zichzelf schuld zijn gaan geven aan de dood van de ouder. Liever jezelf de schuld geven van wat er gebeurt, dan te moeten leven met het gevoel er niet toe te doen. En eigenlijk helemaal niet te bestaan.
Schuldgevoelens
Als deze schuldgevoelens niet worden herkend als plaatsvervangers voor heel andere gevoelens, maar zijn behandeld als reële schuldgevoelens, kun je een leven lang schuldgevoelens met je meedragen. Schuldgevoelens die oorspronkelijk niets met schuld te maken hebben.
De reden om op deze plaats wat uitgebreider op schuldgevoelens in te gaan is dat het niet zo heel vaak voorkomt dat gevoelens van schuld als (mede)veroorzaker van het overlijden van de ouder worden genoemd. (Namelijk schuld omdat je iets – fout– gedaan hebt.) Terwijl wel soms gevoelens van tekortschieten worden genoemd. (Namelijk schuld omdat je iets nagelaten hebt).
Nu
Het is daarom raadzaam er attent op te zijn of gevoelens van schuld ten aanzien van de dood van je ouder bij jou gespeeld hebben of spelen. En in welke vorm deze gevoelens zich in dat geval voor hebben gedaan. Of zich nu nog bij je voor doen.
De weg naar heling
De weg naar heling gaat voor een Verlaat Verdriet-er in stapjes.
Bijvoorbeeld door te onderkennen wat ‘schuldgevoel’ betekent voor jou.
Lees meer
Lees hoofdstuk 11 Gevoelens en emoties. Bladzijde 100.
Verlaat Verdriet (Ver)Werkboek
Laatste berichten van Titia Liese (toon alles)
- Verdriet verwerken en verlies verwerken - 2 oktober 2025
- Verlaat Verdriet: eye-openers voor hulpverleners - 30 september 2025
- Verlaat Verdriet en verlate rouw onderbrengen in opleidingspogramma’s - 27 september 2025